Festiwal Klezmerski na krakowskim Kazimierzu 2025

„Celem naszego festiwalu jest pokazanie obyczajowości, kultury i tradycji polskich Żydów zakorzenionych od XIV wieku na krakowskim Kazimierzu” – mówią jego organizatorzy. Tę deklarację wypada jednak uzupełnić, bo tutaj nie sposób pozostać tylko biernym obserwatorem. Festiwalowe spektakle, widowiska i happeningi wciągają nas w sam środek wydarzeń: poznajemy dźwięki, taneczne kroki, zapachy i smaki, które kiedyś składały się na życie tej dzielnicy na co dzień i od święta. Wraz z żydowską rodziną zasiądziemy do stołu, by świętować nadejście szabatu, a Szawuot, czyli Święto Żniw, celebrować będziemy poprzez wędrówkę po ulicach Kazimierza (która nawiązuje do tułaczki Żydów po pustyni), budowę złotego cielca, dekorowanie domów zielenią i poczęstunek z obowiązkowych w to rolnicze święto potraw mlecznych. Piosenki po polsku i w jidysz, muzyka klezmerska i szmoncesy wypełnią wieczór dedykowany pamięci Leopolda Kozłowskiego-Kleinmana (wystąpią Ewa Warta-Śmietana i Henryk Rajfer). Wreszcie – wcielimy się w gości tradycyjnego żydowskiego ślubu inspirowanego życiem Heleny Rubinstein i z muzykującym korowodem przejdziemy ulicami Kazimierza, by podczas weselnego przyjęcia wznieść toast za pomyślność młodej pary. Mazeł tow!

10 lipca 2025, 19.00
Klezmer Concert
Koncert dedykowany pamięci Ostatniego Klezmera Europy – Leopolda Kozłowskiego-Kleinmana
Dawno Temu na Kazimierzu
Ewa Warta-Śmietana – śpiew (pierwsza uczennica interpretacji piosenek klezmerskich Leopolda Kozłowskiego)
Henryk Rajfer (Teatr Żydowski w Warszawie) – śpiew/szmoncesy żydowskie
Mateusz Gabor – akordeon
Dominik Pietraszek – skrzypce
Na program koncertu składają się pełne żydowskiego humoru zabawne monologi, skecze przeplatane piosenkami śpiewanymi w języku polskim i jidysz oraz klezmerskimi utworami instrumentalnymi.

Wstęp wolny (liczba miejsc ograniczona)

11 lipca 2025, 18.00 (18 minut przed zachodem słońca)
Shabat Shalom – Manna z nieba
Centrum Kultury Żydowskiej
Ryfka Foremniak, Etel Szyc, Ewa Warta-Śmietana, Henryk Rajfer – śpiew, działania aktorskie
Mateusz Dudek – akordeon
Maciej Kwarciński – flet
Spektakl obrazujący tradycję piątkowego wieczoru, kiedy to rodzina żydowska gromadzi się przy stole, by rozpocząć celebrowanie najważniejszego święta w judaizmie, jakim jest szabat, czyli „odpoczynek”. Uczestnicy wydarzenia poznają obyczaje i znaczenie poszczególnych elementów tej tradycji, staną się jedną wielką rodziną, spożywającą wspólną wieczerzę, podczas której nie zabraknie pięknego śpiewu, wina i przysmaków kuchni żydowskiej.

Bilety: kupbilecik, biletyna, Eventim, koncerty@czardasz.org.pl

12 lipca 2025, 17.00
Szawuot, czyli Święto Żniw
Spektakl kostiumowy
zbiórka: synagoga Tempel
Szawuot, czyli Święto Żniw (należące do żydowskich tzw. wielkich świąt pielgrzymich), przeprowadzone będzie na świeżym powietrzu w formie happeningu w różnych lokalizacjach krakowskiego Kazimierza. Symbolizować będzie tradycyjnie wędrówkę Żydów po pustyni. Będzie to wspólne tworzenie jednego z najważniejszych świąt żydowskich – Pięćdziesiątnicy. Podczas widowiska uczestnicy będą ozdabiać domy zielenią oraz zbudują złotego cielca, wokół którego będą tańczyć i śpiewać. Na „górze Synaj” czekać będzie Mojżesz, który otrzymał kamienne tablice z przykazaniami, jego siostrę Miriam i inne postaci biblijne. Wydarzenie zakończy się ok. 18.30 na placu Nowym, gdzie pod zadaszonymi stołami oczekiwać będą na uczestników potrawy mleczne symbolizujące Ziemię Obiecaną mlekiem i miodem płynącą. To wyjątkowe, niepowtarzalne wydarzenie w atrakcyjny sposób pozwoli poznać historię tego święta i związane z nim tradycje.

Bilety: kupbilecik, biletyna, Eventim, koncerty@czardasz.org.pl (cena obejmuje udział w spektaklu, poczęstunek oraz rekwizyty)

13 lipca 2025
Ślub i wesele żydowskie Heleny Rubinstein
16.00–17.30, synagoga Tempel: ślub i wesele żydowskie
18.00–20.00, restauracja Awiw: przyjęcie weselne przy muzyce klezmerskiej i potrawach żydowskich, z tańcami, śpiewem i szmoncesami żydowskimi

Obsada
Rodzina Rubinsteinów:
Szmul, ojciec panny młodej – Krzysztof Drozdowski
Estera (z domu Rotschild), matka panny młodej – Marta Tadla
Helena Rubinstein, panna młoda – Ewa Warta-Śmietana
Róża, córka – Agnieszka Kuk
Salci, córka – Natalia Lechwar
Chajele, córka – Emila Guguła
Rodzina Feldmanów:
Samuel, ojciec pana młodego – Dariusz Brojek
Palmira (z domu Zuckerman), matka pana młodego – Etel Szyc
Ariel, pan młody – Marcin Kotarba
Abraham, brat – Maksim Berko
Dawidek, brat – Maksymilian Bańdo
Daniel, brat – Sebastian Kubacki
Horacy, brat – Iwan Zaharow Inne osoby:
Rabin – Henryk Rajfer
Chaim Rozencwajg, swat – Wojciech Habela
Rosele Rozencwajg, żona swata – Małgorzata Westrych
Podczas wydarzenia wystąpią Klezmerzy Krakowskiego Kazimierza, zabrzmi także popis 50 akordeonistów z Małopolskiej Ekipy Akordeonowej oraz zagra 20-osobowa Ekipa Melodii pod dyrekcją wirtuoza multiinstrumentalisty Mateusza Dudka.