Trzytomowe dzieło Krzysztofa Pomiana Muzeum. Historia światowa jest pierwszym i jak dotąd jedynym przedsięwzięciem badawczym mającym na celu wszechstronne ujęcie fenomenu muzeum jako instytucji rozwijającej się na wszystkich kontynentach – jedynie poza Antarktydą – w trakcie zmieniających się epok oraz ideologii. Spotkanie w Muzeum Fotografii w Krakwie dotyczyło będzie tomów pierwszego i drugiego, które ukazały się jak dotąd w języku polskim: Od skarbca do muzeum oraz Zakotwiczanie w Europie, 1789–1850.
Zainteresowanie autora zjawiskiem kolekcjonerstwa, związane z jego studiami nad oświeceniem, zaczęło się w drugiej połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Ten punkt wyjścia pozwolił Pomianowi wpisać nowożytne i nowoczesne muzeum w historyczne kontinuum gromadzenia kolekcji rozciągające się od starożytnych grobowców czy skarbców aż po znaną nam dziś instytucję.
Jaki obraz muzeum wyłania się z tego panoramicznego ujęcia? Jakie stałe antropologiczne elementy odtwarzają się w podejmowanych kolejno projektach muzealnych, a gdzie dostrzec możemy wyraźne różnice historyczne i kulturowe? Na czym polega wyjątkowość muzeum sztuki? I wreszcie co w funkcji muzeum zmienia pojawienie się fotografii i fotograficznej reprodukcji? Zapraszamy na niezwykłe spotkanie z jednym z najwybitniejszych polskich humanistów, który opisując muzea kolejno odsłania lub pokazuje w nowym świetle filary cywilizacji.
Spotkanie odbywa się w ramach wieloletniego projektu Fundacji SPLOT dyscypliny/sztuki.
Muzeum. Historia światowa ukazuje się nakładem wydawnictwa Słowo/obraz terytoria.
Krzysztof Pomian urodził się w 1934 roku w Warszawie. Studiował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie obronił doktorat z filozofii, a następnie uzyskał habilitację. Jego nauczycielami byli Tadeusz Kotarbiński, Leszek Kołakowski i Bronisław Baczko. W roku 1966 został wykluczony z PZPR, a dwa lata później usunięty ze stanowiska adiunkta w Katedrze Historii Filozofii Nowożytnej UW za publiczną krytykę władz PRL. Przez trzy lata pracował w Bibliotece Narodowej. W 1973 roku wyjechał na stypendium do Centre national de la recherche scientifique w Paryżu, gdzie w 1984 został profesorem. Równolegle wykładał między innymi w École des hautes études en sciences sociales, École du Louvre i Université de Genève. W latach 1999–2007 pracował na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W roku 2001 objął funkcję dyrektora naukowego Muzeum Europy w Brukseli. Jest jednym z twórców tej instytucji, która przypomina, jak kształtowała się europejska wspólnota historyczna i kulturowa na przestrzeni ponad dwóch i pół tysiąca lat. Członek Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, Ateneo Veneto w Wenecji i Accademia Clementina w Bolonii. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Legii Honorowej i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Autor takich książek, jak: Przeszłość jako przedmiot wiary (1968), Człowiek pośród rzeczy (1973), L’Ordre du temps (1984, wyd. pol. Porządek czasu, 2014), Collectionneurs, amateurs et curieux (1987, wyd. pol. Zbieracze i osobliwości, 1996), L’Europe et ses nations (1990, wyd. pol. Europa i jej narody, 1992). Jego książki i artykuły były tłumaczone między innymi na angielski, hiszpański, holenderski, japoński, niemiecki, portugalski i włoski. Laureat prestiżowej francuskiej nagrody literackiej Prix Femina 2022 za całokształt twórczości, ze szczególnym uwzględnieniem wielkiego, trzytomowego dzieła pt. Le Musée – une histoire mondiale [Muzeum – historia światowa], opublikowanego przez wydawnictwo Gallimard.
Prowadzenie: Paweł Brożyński – historyk sztuki, tłumacz, kurator, prezes Fundacji SPLOT. Studiował historię sztuki w Krakowie i w Wiedniu, a także filozofię. Współtwórca projektu dyscypliny/sztuki (od 2009). Opracował wraz z Małgorzatą Jędrzejczyk krytyczne wydanie Atlasu obrazów Mnemosyne Aby’ego Warburga (2015) oraz rozprawy Mariana Minicha O nowy typ muzeów sztuki (2018).
