Ulica Pomorska, oddział Muzeum Krakowa, zaprasza na obchody 17. Dni Pamięci Ofiar Gestapo. Tegoroczna edycja odbywa się w 80. rocznicę krwawej niemieckiej pacyfikacji Woli Justowskiej. Przeprowadzona została przez policję niemiecką w celu wykrycia tajnych drukarni na tym terenie. W jej efekcie rozstrzelano 21 osób, a 80 wywieziono do KL Auschwitz.
Program obchodów będzie poświęcony konspiracyjnym drukom, drukarniom oraz osobom zaangażowanym w wytwarzanie i dystrybuowanie prasy konspiracyjnej w Krakowie.
Wydawane w podziemiu gazety i druki ulotne w okresie okupacji niemieckiej stały się ważnym orężem walki o podtrzymanie wiary w odzyskanie niepodległości, a przede wszystkim jednym z istotniejszych źródeł informacji, kształtowania postaw obywatelskich i edukacji. Okupant w naszym mieście bardzo się tego obawiał. Za konspiracyjną pracę wydawniczą groziła kara śmierci. Wielu krakowian z tego powodu zostało rozstrzelanych lub wywiezionych do obozów koncentracyjnych. Patroni tegorocznych obchodów Tadeusz Jałocha, ps. „Kasper” (1920-1944) Tadeusz Jałocha ps. „Kasper”, Kraków 1939-1944, wł. rodzinna Był żołnierzem Armii Krajowej, pracownikiem Tajnych Wojskowych Zakładów Wydawniczych w Kosocicach oraz ich łącznikiem i gońcem. Brał udział w przygotowaniu „lewego” numeru gazety „Goniec Krakowski” w 1943 roku. Został aresztowany 3 sierpnia 1944 roku, gdy wiózł do drukarni w Kosocicach furmankę wypełniona papierem. Wkrótce został za to przez Niemców zamordowany. Bronisław Hiksz (1907-1977) Bronisław Hiksz, Kraków 1939, wł. prywatna Mieszkał przy ul. Królowej Jadwigi w Krakowie, gdzie spędził większą część swojego życia. W latach trzydziestych ubiegłego wieku jako murarz brał udział m.in. w budowie Domu Śląskiego. Walczył jako żołnierz w wojnie obronnej z Niemcami we wrześniu 1939. Dostał się do niewoli, ale udało mu się z niej uciec. Podczas okupacji był aresztowany przez Niemców i więziony m.in. w więzieniu Montelupich i w KL Plaszow oraz w obozie pracy w miejscowości Kobyle. Po wojnie był zaangażowanym działaczem harcerskim.
- 18.00 – Otwarte spotkanie pt. „Pamięć o ofiarach pacyfikacji i Miejscu Pamięci na Woli Justowskiej”, Jan Grabowski (Muzeum Krakowa), Marzena Garzeł, radna Dzielnicy VII Zwierzyniec
- 9.00 – Msza święta w kościele św. Szczepana, ul. H. Sienkiewicza 19
- 10.00–10.40 – Uroczysty apel z udziałem żołnierzy Wojska Polskiego ku czci ofiar gestapo i złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej, ul. Pomorska 2
- 10.45 – Otwarcie wystawy plenerowej „Tajne druki i drukarnie w Krakowie w latach II wojny światowej”, pl. Inwalidów
- 11.00–12.00 – Oprowadzanie po wystawie stałej „Krakowianie wobec terroru 1939-1945-1956” dla uczniów szkół krakowskich
wstęp bezpłatny
9 września 2023 (sobota)
- 10.00–14.30 – Sesja popularnonaukowa „Drukarstwo w służbie Niepodległej” poświęcona konspiracyjnym drukarniom i prasie podziemnej wydawanej w okresach walk o niepodległość Polski, sala Miedziana, Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35
wstęp bezpłatny
- 16.00 – Wyjazd na Wolę Justowską połączony ze spacerem edukacyjnym po miejscach związanych z pacyfikacją 28.07. 1943 r., odjazd z przystanku autobusowego przy pl. Inwalidów – od strony Parku Krakowskiego
Cena 15 zł (opłata w kasie muzealnej, ul. Pomorska 2; zakup online); rezerwacja w Centrum Obsługi Zwiedzających, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków, tel. 12 426 50 60, e-mail: info@muzeumkrakowa.pl (obowiązuje limit osób - 16.30 – Spacer edukacyjny po miejscach związanych z pacyfikacją Woli Justowskiej 28.07.1943 r.
Zwiedzanie wystawy stałej „Krakowianie wobec terroru 1939-1945-1956” i dawnych cel gestapo w dniach 09-10.09 w godz. 10-18, wstęp na wystawę w cenie 1 zł od osoby
10 września 2023 (niedziela)
- 11.00 – Warsztat o drukarstwie konspiracyjnym w latach 80. XX w., ul Pomorska 2 - cena 1 zł od osoby
- 15.00 – Wyjazd do Kosocic połączony ze spacerem edukacyjnym po miejscach związanych z Konspiracyjnymi Wojskowymi Zakładami Wydawniczymi Armii Krajowej; odjazd z przystanku autobusowego przy pl. Inwalidów – od strony Parku Krakowskiego
Cena 15 zł (opłata w kasie muzealnej, ul. Pomorska 2; zakup online); rezerwacja w Centrum Obsługi Zwiedzających, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków, tel. 12 426 50 60, e-mail: info@muzeumkrakowa.pl (obowiązuje limit osób) - 15.30 – Spacer edukacyjny po miejscach związanych z Konspiracyjnymi Wojskowymi Zakładami Wydawniczymi Armii Krajowej w Kosocicach.
- 16.00– Oprowadzanie kuratorskie po wystawie stałej „Krakowianie wobec terroru 1939-1945-1956”- cena 15 zł od osoby.
11 września 2023 (poniedziałek)
- 9.00–15.00 – Gra miejska „Akcja Goniec” – quiz historyczny dla młodzieży szkolnej w wieku 13–19 lat. Zgłoszenia: gry@muzeumkrakowa.pl
Muzeum zaprasza młodzież szkolną z nauczycielami i opiekunami do udziału w grze miejskiej pt. „Akcja Goniec”, która tematycznie nawiązuje ona do dziejów Krakowa w latach 1939-1945. Zadaniem drużyn będzie zaangażowanie się w życie konspiracyjne okupowanego przez Niemców miasta, za sprawą wykonywania zadań i rozwiązywania zagadek.
Idea gry zawiera się w tradycyjnej formie rozgrywki w przestrzeni miasta (dzielnicy). Jest dedykowana dla uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych z terenu województwa małopolskiego. Nie ma potrzeby wcześniejszego przygotowywania się do udziału w niej, gdyż podczas jej trwania będziemy chcieli przekazać najważniejsze informacje dotyczące czasów II wojny światowej.
Dla najlepszych drużyn przewidziane zostały atrakcyjne nagrody rzeczowe i wydawnictwa muzealne.
Na zgłoszenia wysłane na adres gry@muzeumkrakowa.pl organizatprzy czekają do 8 września 2023 r. do godziny 16.00. Więcej informacji znajdą Państwo w Regulaminie Gry.
Regulamin Gry oraz formularze zgłoszeniowe do pobrania znajdują się na stronie akcji (odnośnik poniżej).
12 września 2023 (wtorek)
- 18.00 – Spotkanie z rodzinami żołnierzy AK zaangażowanymi w podziemną działalność wydawniczą oraz wykład „Historia konspiracyjnej drukarni w Kosocicach w okresie okupacji niemieckiej i ludzi ją tworzących”, sala Domu Weselnego Arom ul. Kuryłowicza 98, rezerwacja pod adresem: jalochajozef@gmail.com
