Kolekcja Bunkra Sztuki

Malarstwo, obiekty, instalacje, wideo, dokumentacje performansów – kolekcja Galerii Bunkier Sztuki obejmuje 400 prac artystów współczesnych z Polski i zagranicy.

Historia kolekcji rozpoczęła się ponad pół wieku temu, gdy w połowie lat 60. ruszyły pierwsze zakupy dzieł sztuki dla powołanego w 1950 roku Krakowskiego Oddziału Centralnego Biura Wystaw Artystycznych. W 1965 roku przy Plantach otwarto zaprojektowany przez Krystynę Tołłoczko-Różyską w brutalistycznym stylu Pawilon Wystawowy BWA, który krakowianie szybko ochrzcili „bunkrem”. To określenie nawiązywało do charakterystycznej betonowej fasady autorstwa rzeźbiarza Antoniego Hajdeckiego, a zarazem stawiało nową galerię w opozycji do pobliskiego secesyjnego Pałacu Sztuki. Kiedy w 1994 roku BWA otrzymało status galerii miejskiej, powszechnie stosowane określenie stało się oficjalną nazwą nowej instytucji.

W okresie PRL w pawilonie przy Plantach odbywały się przyciągające cały kulturalny Kraków wystawy i spotkania środowiska artystycznego, m.in. cykliczne przeglądy Międzynarodowego Biennale Grafiki, Spotkań Krakowskich czy Rzeźby Roku. Jednocześnie działająca w ramach sieci Biur Wystaw Artystycznych galeria otrzymywała z Wydziału Kultury Miejskiej Rady Narodowej w Krakowie fundusze na zakup prac lokalnych artystów. Po przemianach ustrojowych większość zgromadzonych wcześniej zbiorów została w 1993 roku wyprzedana na specjalnie zorganizowanej aukcji, a środki uzyskane z licytacji przeznaczono na bieżącą działalność. Równocześnie na kilka lat wstrzymano wszelkie zakupy.

Wraz z nowym stuleciem budowanie kolekcji rozpoczęło się po raz drugi. Także i tym razem kupowano głównie prace artystów z Krakowa lub związanych z naszym miastem. Wiele pozyskanych dzieł pochodziło z kolejnych prezentowanych w Bunkrze Sztuki wystaw. Niektóre prace powstawały specjalnie na te pokazy, a następnie część z nich autorzy przekazywali do kolekcji. Obecnie na Kolekcję Bunkra Sztuki składa się 400 prac kilkudziesięciu artystów polskich i zagranicznych. Autorzy reprezentują różne generacje – od mistrzów polskiej awangardy i klasyków współczesności po twórców najmłodszego pokolenia. Cechują ich różne doświadczenia, wrażliwość czy zainteresowania, a dzieła, które tworzą – różnorodność poruszanych tematów, eksperymentów artystycznych oraz języków formalnych i wykorzystywanych technik (malarstwo, projekcje, instalacje, obiekty, filmy, fotografie, lightboxy, happeningi czy performanse). Wszystkie zgromadzone prace tworzą wielobarwny i wciąż otwarty na nowe zjawiska obraz Kolekcji Bunkra Sztuki.

Największy jak dotąd pokaz kolekcji odbył się w 2007 roku w Sukiennicach – w ramach wystawy Wreszcie nowa! Małopolskie kolekcje sztuki nowoczesnej zaprezentowano około stu prac. Pewną część obecnych zbiorów mogliśmy obejrzeć podczas ubiegłorocznego pokazu Artyści polscy w Kolekcji Bunkra Sztuki obejmującego prace blisko 50 autorów (widoki z wystawy na zdjęciach). Od 2017 roku 52 szczegółowo opisane eksponaty z kolekcji dostępne są cyfrowo w Wirtualnych Muzeach Małopolski. Znajdziemy tam m.in. prace Jadwigi Sawickiej, Wilhelma Sasnala, Bartosza Kokosińskiego, Małgorzaty Markiewicz, Bogusława Bachorczyka, Anny Zaradny oraz wielu innych artystów, którzy swoją twórczością z jednej strony wchodzą w dialog z zastanym dziedzictwem i reinterpretują opisane już wcześniej zjawiska, z drugiej reagują na aktualne sytuacje społeczne, często zajmując krytyczne stanowisko wobec otaczającej nas rzeczywistości.

W ostatnich miesiącach program wystawienniczy Galerii Bunkier Sztuki koncentrował się na indywidualnych prezentacjach artystów wywodzących się z „wylęgarni” artystycznej współczesności, jaką od stu lat jest Kraków. W tym roku mogliśmy obejrzeć pierwszą tak dużą wystawę Agaty Kus, a także pokaz prac bardzo doświadczonego twórcy Piotra Lutyńskiego. Niestety, planowany na początek kwietnia wernisaż wystawy Adama Rzepeckiego musiał zostać odłożony na późniejszy termin. Ekspozycja zatytułowana Stary Rzepecki patrzy na młodego Rzepeckiego ma być autorskim podsumowaniem jego dorobku, opartym na figurze spotkania dojrzałego, siedemdziesięcioletniego obecnie artysty z nieukształtowaną jeszcze wersją siebie z czasów pierwszych życiowych i artystycznych wyborów.

„Sztuka uczy, że wszystkie trudne doświadczenia mogą być zamienione w wartość” – pisze dyrektor Maria Anna Potocka w opublikowanych na stronie galerii Słowach na czas zarazy. Pamiętajmy o tym ważnym przesłaniu w oczekiwaniu na możliwość otwarcia wystawy Adama Rzepeckiego i realizacji innych zaplanowanych przez Bunkier Sztuki przedsięwzięć – o których będziemy na bieżąco informować. (Dorota Dziunikowska, magazyn „Karnet”)
Tekst powstał na podstawie materiałów Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki.