Muzeum Krakowa zaprasza na obchody Roku Włodzimierza Tetmajera, których kulminacją będzie monograficzna wystawa w Pałacu Krzysztofory obejmująca blisko dwieście obrazów i kilkaset rysunków artysty.
29 listopada 2022 roku Senat RP podjął uchwałę o ustanowieniu roku 2023 Rokiem Włodzimierza Tetmajera. Ideę obchodów – w uznaniu zasług artysty, z okazji 100-lecia jego śmierci – zgłosiło Muzeum Krakowa. Obchody zainaugurowano już pod koniec grudnia „Kolędowaniem z Tetmajerem” – w Rydlówce, tramwaju i na ulicach Krakowa, a także w Pałacu Krzysztofory, głównej siedzibie Muzeum Krakowa.
Działania zaplanowane na cały rok 2023 mają upamiętnić i przybliżyć różnym grupom odbiorców życie i twórczość człowieka, którego postawa – jak podkreślają organizatory – może stanowić wzór postępowania, twórczość może inspirować, a dokumentacja codziennego życia na wsi przełomu XIX i XX wieku – skłaniać do poznania swoich korzeni i najbliższej okolicy, a także zrozumienia przekazywanej przez starsze pokolenie tradycji. „Najważniejszym jednak celem realizacji tego programu jest – tak, jak czynił to Włodzimierz Tetmajer – łączenie różnych społeczności i różnych form ekspresji, a także aktywizacja społeczna i kształtowanie postaw obywatelskich” – czytamy w zapowiedzi programu.
Najważniejsze planowane wydarzenia:
Wystawa monograficzna poświęcona Włodzimierzowi Tetmajerowi
Na wystawaie Siła barwy i temperamentu. Włodzimierz Tetmajer (wernisaż 29 czerwca w Pałacu Krzysztofory) zaprezentowana zostanie przede wszystkim twórczość malarska tego wybitnego artysty, związanego z Krakowem i dawną podkrakowską wsią Bronowice, obejmująca prace z ostatniej dekady XIX wieku i pierwszego dwudziestolecia wieku XX. Na ekspozycję będzie się składać blisko dwieście obrazów sztalugowych i kilkaset rysunków, głównie szkiców do kompozycji malarskich. Prezentacja będzie obejmować dzieła pochodzące z kolekcji muzealnych, wyłonione podczas kwerend w całej Polsce i ze zbiorów prywatnych. Niektóre prace zostaną po raz pierwszy zaprezentowane publicznie. Uzupełnieniem ma być kameralna prezentacja – w osobnych aneksach wystawy – przedmiotów, zdjęć i pamiątek, w tym rodzinnych, obrazujących aktywność pozaartystyczną, a zwłaszcza polityczną i niepodległościową Tetmajera.
Żywe obrazy – ogólnopolski konkurs, inspirowany twórczością Włodzimierza Tetmajera
Uczestnicy będą mieli za zadanie przygotować nagranie lub fotografię przedstawiające odtworzenie sceny z wybranego dzieła Włodzimierza Tetmajera. Konkurs będzie adresowany do różnych grup wiekowych, zarówno profesjonalistów, jak i amatorów. Jego celem jest popularyzacja twórczości Włodzimierza Tetmajera, poszerzenie wiedzy na temat jego życia, a także rozwijanie kreatywności i wyobraźni artystycznej uczestników. Wykorzystanie nowych mediów, które mają szansę zaangażować w konkurs osoby młode, w połączeniu z uobecnioną w pracach Tetmajera sztuką ludową – pozwoli pogłębić wiedzę uczestników także na temat dziedzictwa, zwyczajów i tradycji. Będzie to także okazja do wykorzystania wyobraźni uczestników ale i łączenia pokoleń - odtworzenie dzieł Tetmajera w wielu przypadkach wymagać bowiem będzie zaangażowania osób w różnym wieku. a także sięgnięcia do zasobów, które mają szansę kryć się w babcinych szafach, czy na strychu rodzinnego domu.
Konkursowi towarzyszył będzie #challenge dla pracowników instytucji kultury na odtworzenie sceny z wybranego dzieła Włodzimierza Tetmajera.
Akcja sadzenia malw przy ulicach Tetmajera i Malwowej w miastach w całej Polsce
Propagując bliską Włodzimierzowi Tetmajerowi ideę odpowiedzialności społecznej, we współpracy z lokalnymi instytucjami kultury chcemy obsadzić malwami ulice noszące imię Włodzimierza Tetmajera lub ulice Malwowe w całej Polsce. Gdyby okazało się, że realizacja działania akurat przy tej konkretnej ulicy będzie niemożliwa, odbędzie się ona w innym miejscu, wybranym przez zaproszoną do współpracy instytucję kultury. Będzie to okazja do opowieści o losach Włodzimierza Tetmajera, a także sąsiedzkiej integracji i wspólnej troski o estetykę najbliższego otoczenia. Wybór malw nie jest przypadkowy – to rośliny, które kojarzą się z wiejskim obejściem i też często były malowane przez młodopolskich artystów, w tym przez samego Włodzimierza Tetmajera.
Tetmajer bez Przerwy łączy przeciwieństwa – społeczna wystawa plenerowa
Główną ideą wystawy jest oddanie głosu różnym społecznościom, poprzez zaproszenie ich do jej tworzenia. Wystawa poświęcona będzie wybranym aspektom działalności i życia Włodzimierza Tetmajera. Każdą z tablic przygotuje inna grupa w ramach warsztatów realizowanych z zaproszonymi do projektu artystami. Wystawa będzie miała charakter objazdowy i zostanie zaprezentowana w różnych miastach Polski.
Oblicza Tetmajera – ogólnopolska konferencja naukowa
Konferencja, z udziałem zaproszonych ekspertów z całej Polski, będzie poświęcona życiu, działalności i twórczości Włodzimierza Tetmajera. Będzie to pierwsze tego typu spotkanie, szansa nie tylko na uporządkowanie ogromnego dorobku Włodzimierza Tetmajera, ale także na rozmowy i dyskusje inspirowane jego postawą i aktywnością.
Konferencja została zaplanowana na jesień 2023 roku.
Wykłady popularnonaukowe poświęcone Włodzimierzowi Tetmajerowi
W ramach realizowanego w Rydlówce cyklu „Herbatka u Rydlów” raz w miesiącu w roku akademickim odbywają się wykłady poświęcone sztuce Młodej Polski. W 2023 roku wykłady te będą skupione przede wszystkim na życiu i twórczości Włodzimierza Tetmajera. W styczniu o przyjaźni Tetmajera i Wyspiańskiego opowiadała Monika Śliwińska. W lutym o miłości w malarstwie Młodej Polski (a przede wszystkim w obrazach Tetmajera) opowie Katarzyna Łomnicka. Kolejny miesiąc poświęcony zostanie Święconemu w Bronowicach – słynnemu obrazowi ale i przedstawionym na nim i opisywanym przez Tetmajera zwyczajom. Nie zabraknie też tematów takich, jak: Tetmajer i Teatr, Przyjaźń Tetmajera i Lucjana Rydla, czy opowieści o gwarze bronowickiej spisanej przez Włodzimierza.
Koncerty inspirowane twórczością Włodzimierza Tetmajera realizowane w Rydlówce i/lub w wybranych kościołach, w których Włodzimierz Tetmajer malował polichromie
Cykl koncertów zostanie zrealizowany we współpracy z Akademią Muzyczną w Krakowie. Odniesienie do warstwy muzycznej, choć nie ma bezpośredniego odzwierciedlenia w twórczości Tetmajera, jest uzupełnieniem atmosfery, energii, nastroju, w jakim żył i tworzył – bowiem nie ulega wątpliwości, że muzyka towarzyszyła Włodzimierzowi Tetmajerowi przez całe jego życie – zarówno w postaci pieści obrzędowych, kościelnych, ludowych, przyśpiewek nuconych w towarzystwie kolegów, czy muzyki klasycznej obecnej w salonach Krakowa. Wybór Rydlówki na miejsce koncertów nie jest przypadkowy – był to pierwszy własny dom Włodzimierza Tetmajera, który wybudował dla swojej rodziny. Był to też swego rodzaju pierwszy salon kulturalny w ówczesnej wsi Bronowice, łączący różne warstwy i grupy społeczne, podobnie jak muzyka, która zabrzmi w Rydlówce łączyć będzie style i wątki, a także samych słuchaczy.
Warsztaty inspirowane twórczością Włodzimierza Tetmajera
Warsztaty adresowane do różnych grup wiekowych, w tym także osób ze specjalnymi potrzebami. Wszystkie warsztaty będą miały charakter twórczy – zaproszeni artyści, rękodzielnicy lub rzemieślnicy w trakcie warsztatów będą wspólnie z uczestnikami realizować konkretne zadanie: malować, wykonywać tradycyjne ozdoby, projektować przestrzenie, szkicować itp. Czasem będzie to praca indywidualna, a czasem grupowa w zależności od tematu warsztatów. Spotkania będą zawsze inspirowane jakimś aspektem twórczości albo życia Włodzimierza Tetmajera. W założeniu warsztaty będą adresowane zarówno dla dzieci jak i dorosłych, tak aby możliwe było współdziałanie różnych grup wiekowych. Warsztaty poprzez różne formy ekspresji, pozwolą rozwijać kreatywność i umiejętności twórcze uczestników a także ich integrację i współdziałanie.
