Dalej (się) kręci
Pandemia uderzyła we wszystkie sektory gospodarki, również w przemysł filmowy. O to, jak branża radzi sobie ze skutkami obostrzeń, zapytaliśmy Dariusza Nosala, kierownika Krakow Film Commission.
Karnet: Rok 2020 był trudny również dla branży filmowej. W jaki sposób miasto wspiera filmowców w czasie pandemii?
Dariusz Nosal: Nikt się nie spodziewał, że pandemia koronawirusa odciśnie takie piętno na branży audiowizualnej, a jej skutki, co już wiemy na pewno, będą odczuwane jeszcze przez bardzo długi czas. Obostrzenia wprowadzane w poszczególnych sektorach zmusiły podmioty tworzące branżę filmową do całkowitej zmiany zaplanowanych działań. Jedne, tak jak firmy producenckie, musiały przesunąć start projektów na czas bliżej nieokreślony, a już rozpoczęte realizować w nowych, o wiele bardziej rygorystycznych warunkach lub całkiem z nich zrezygnować. Inne, tak jak kina, musiały pomyśleć o zmianie profilu swojej działalności, przenieść projekcje do internetu, skupić się na tworzeniu programów w oparciu o dostępne już produkcje: musimy zdawać sobie sprawę, że większość premier filmowych została odwołana lub przeniesiona na lepsze czasy.
W Krakowie, aby przeciwdziałać skutkom pandemii, Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta Krakowa przygotował pakiet wspierający sektor kultury i twórców (w tym sektor audiowizualny) pod nazwą „Kultura odporna”. Dzięki tym działaniom udało się utrzymać na zakładanym poziomie wysokość budżetu zaplanowanego na wspieranie produkcji filmowych przez Regionalny Fundusz Filmowy w Krakowie, a w efekcie ogłosić i przeprowadzić zgodnie z założeniami konkurs RFF.
Dodatkowym elementem wsparcia – ale już bardziej na poziomie logistycznym i produkcyjnym – jest powołanie do życia funkcji komisarza filmowego, który z pełnomocnictwa prezydenta miasta ma za zadanie w ramach Krakow Film Commission wspierać, zbierać i łączyć wszelkie działania filmowe realizowane na terenie Krakowa, aby szybciej i sprawniej załatwiać w instytucjach w mieście wszelkie procedury związane z realizacją planów zdjęciowych.
Jakie produkcje filmowe w 2020 roku skorzystały z pomocy Regionalnego Funduszu Filmowego?
W XII konkursie Regionalnego Funduszu Filmowego w Krakowie w 2020 roku wnioski złożono ponad 20 różnych pomysłów. Decyzją komisji konkursowej i rady eksperckiej, w której skład w tym roku weszły takie osoby jak Irena Strzałkowska czy Krzysztof Gierat, udało się wesprzeć na zasadzie koprodukcji osiem projektów, m.in. filmy fabularne (Prime Time, Delegacja, @miriamfrompoland, Podróż), trzy filmy dokumentalne: Ziemię ukazującą odchodzący świat dawnego wiejskiego folkloru, Częstotliwość poświęconą sylwetce aktora Krzysztofa Globisza i słodko-gorzką opowieść o małżeństwie z 40-letnim stażem (Do ślubu), a także film animowany Gonâve, którego producentem jest Stowarzyszenie Kraków Film Klaster. Ta ostatnia produkcja skupia się na niesamowitej historii Faustina Wirkusa: górnika i żołnierza amerykańskich marines o polskich korzeniach, który został… królem haitańskiej wyspy.
Jakie filmy udało się zrealizować, a jakie jeszcze czekają na ukończenie?
Z oczywistych powodów żaden z filmów, który otrzymał wsparcie w tegorocznej edycji konkursu RFF, nie został jeszcze ukończony, poza filmami fabularnymi Prime Time i Podróż – przed ich producentami jednak teraz długa i żmudna praca okresu postprodukcji.
To samo dotyczy niestety filmów z zeszłorocznego konkursu RFF, których realizacja w związku z pandemią została znacznie przedłużona. Zakończyły się za to okresy zdjęciowe do takich filmów jak Wesele 2 Wojtka Smarzowskiego czy Sonata Bartosza Blaschke. Trwają również prace postprodukcyjne do projektu całkowicie krakowskiego pod tytułem Był sobie szewc.
Ponadto udało się zakończyć zdjęcia – chociaż stało to pod dużym znakiem zapytania – do filmu pod roboczym tytułem Prawdziwe życie aniołów z Krzysztofem Globiszem w roli głównej.
Po koniec listopada ubiegłego roku można było usłyszeć o tym, że w Krakowie kręconych jest kilka całkiem świeżych produkcji. Jakich?
Tak, to prawda. Pomimo trudnych warunków w ścisłym reżimie sanitarnym realizowane są nowe plany zdjęciowe. W ostatnim czasie Kraków stał się nim dla dwóch seriali: Westwall i Erynie. Ze względu na charakter prac i obostrzenia nałożone przez producentów nie możemy zdradzać szczegółów. Biorąc jednak pod uwagę rozmach i długość realizowanych zdjęć, wielu mieszkańców z pewnością zetknie się z ekipą zdjęciową.
Mniej spektakularnie, jednak cały czas powstają także zdjęcia do filmów animowanych (m.in. tych współfinansowanych przez KBF), które wymagają długich godzin realizacyjnych w zaciszach studiów filmowych.
Jakie inne inicjatywy podjęła KFC w 2020 roku?
Poza ogłoszoną i rozstrzygniętą XII edycją konkursu RFF Krakow Film Commission – działająca w ramach KBF – jak co roku angażuje się w szereg inicjatyw audiowizualnych. Pomimo trudnych warunków budżetowych związanych ze skutkami pandemii i szeregu odwoływanych lub przeniesionych do sieci wydarzeń udało nam się wesprzeć większość zaplanowanych w tym roku projektów. Z tych najważniejszych wymienić można całoroczny cykl warsztatów międzynarodowych Less Is More, warsztaty Atelier Scenariuszowe, warsztaty Film Spring Open, których pomysłodawcą jest Sławomir Idziak, pitchingi DOC LAB Poland (od tego roku połączone z CEDOC Market). To wszystko są wydarzenia edukacyjne skierowane do branży filmowej. Dodatkowo we współpracy z Krajową Izbą Producentów Audiowizualnych i innymi regionalnymi komisjami filmowymi udało nam się przygotować i przeprowadzić szkolenie online dla menedżerów lokacyjnych z Polski, którzy od swoich doświadczonych kolegów z branży (zrzeszonych w LMGI – gildii location menedżerów) mogli dowiedzieć się, jak dobrze przygotować oferty dla producentów zagranicznych.
Ponadto wraz z Działem Literackim KBF zorganizowaliśmy Word2Picture. To wydarzenie łączy branże wydawniczą i filmową – przedstawia i przybliża producentom filmowym nowości literackie o dużym potencjale ekranizacyjnym. Spotkania te, również realizowane również we współpracy z KIPA, miały swój finał podczas Festiwalu Conrada.
Jak co roku – pomimo ograniczeń – współpracowaliśmy przy organizacji dwóch największych festiwali filmowych w Krakowie, czyli Krakowskiego Festiwalu Filmowego oraz Mastercard OFF Camera.
Realizowaliśmy również wydarzenia, które są skierowane do mieszkańców i turystów, m.in. cykl kina letniego z Budżetu Obywatelskiego (pokazy odbywały się w miesiącach letnich w parku Lotników Polskich) oraz pokazy najlepszych animacji z całego świata w ramach cyklu Krakow Summer Animation Days we współpracy z organizatorami festiwalu Etiuda&Anima.
Pandemia COVID-19 wymusiła na nas również większe zaangażowanie w działania w sieci. Dlatego w ramach nowo powstałej miejskiej platformy multimedialnej PLAY KRAKÓW staramy się wraz z naszymi partnerami udostępniać jak najwięcej treści filmowych. Udało nam się wejść we współpracę z organizatorami Krakowskiego Festiwalu Górskiego, już niebawem będziemy mogli prezentować filmy animowane studentów ASP czy festiwalu Etiuda&Anima, a w przyszłym roku powinniśmy ruszyć z projektem edukacyjnym we współpracy z Krakowską Fundacją Filmową.
Zdradź nam na koniec, czy jakieś filmy, w których „występuje” Kraków, szczególnie lubisz i polecasz?
Zacznę od najbardziej rozpoznawalnego na arenie międzynarodowej, wielokrotnie nagradzanego obrazu, czyli Listę Schindlera Stevena Spielberga, który warto zobaczyć, ze względu na gwiazdorską obsadę, piękną i przejmującą muzykę Johna Williamsa i zdjęcia Janusza Kamińskiego. Bardziej mroczna kryminalna historia z Krakowem w tle to Czerwony pająk w reżyserii Marcina Koszałki, którego fabuła inspirowana jest postacią Karola Kota, nastoletniego mordercy z Krakowa. Często wracam do komedii sensacyjnej Vinci Juliusza Machulskiego, której chyba nikomu nie trzeba przedstawiać.
Ponieważ jestem fanem twórczości Wojtka Smarzowskiego, polecam też dwie produkcje zrealizowane w Krakowie i Małopolsce: Pod mocnym aniołem na podstawie powieści Jerzego Pilcha oraz Kler, który w roku swojej premiery pobił wszystkie rekordy frekwencyjne, a także okazał się najbardziej kasowym polskim filmem od ponad 30 lat.
Rozmawiała Justyna Skalska
Krakow Film Commission – powołana przez KBF struktura, której celem jest wsparcie organizacyjne produkcji realizowanych na terenie Krakowa i Małopolski; operator Regionalnego Funduszu Filmowego w Krakowie wspierający branżę filmową w Małopolsce.
