Wystawa upamiętnia udział społeczności akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w powstaniu styczniowym.
Powstanie styczniowe, pomimo klęski militarnej było jednym z najważniejszych doświadczeń kształtujących dzieje narodu polskiego. Nie tylko pokazało, że nie ma możliwości ułożenia politycznego modus vivendi z Rosją, ale także zbudowało w świadomości narodowej trwałą legendę, która wpłynęła na postawy kolejnych pokoleń – tych, które odzyskiwały niepodległą Ojczyznę w 1918 r., jak i tych, które szły jej bronić w roku 1939. Legenda ta, niesiona w literaturze, sztukach pięknych czy historiografii, to także opowieść o pierwszym polskim Państwie Podziemnym, scalającym wysiłki wielu, nierzadko publicznie ze sobą skłóconych ludzi w jeden precyzyjnie działający organizm. Wagę tego zbiorowego wysiłku, pracy i siły woli podkreślał m.in. Józef Piłsudski w swoim słynnym odczycie „Rok 1863”.
Jedną z grup społecznych, które włączyły się w prace nad przygotowaniem, a potem prowadzeniem Powstania, było środowisko Uniwersytetu Jagiellońskiego. Profesorowie, młodsza kadra naukowa, absolwenci i studenci – wszyscy oni przewijają się przez karty powstańczych dziejów wnosząc swój udział w zmagania lat 1863-64. Wszak skoro Kraków, położony tak blisko granicy Królestwa Polskiego, stał się jednym z centrów organizacji powstańczej, Uniwersytet będący bez mała najważniejszą instytucją miasta nie mógł pozostać na uboczu.
Prawnicy, lekarze, filozofowie, przyrodnicy oraz uczeni innych specjalności – nieśli pomoc powstańcom w Galicji, wstępowali do oddziałów ruszających za kordon graniczny, pracowali w agendach Rządu Narodowego, przyjmowali rannych i chorych wracających z pól bitewnych. Pamięci tych właśnie ludzi, uniwersyteckiej wspólnoty, dedykowana jest wystawa zorganizowana z okazji 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego.
Wystawę można oglądać w piwnicach Collegium Maius codziennie w godz. 10.00–17.30. Wstęp wolny.
