Cyrulik sewilski Gioacchina Rossiniego to opera buffa, która uznana jest za niedościgniony wzór gatunku. Jest to też najbardziej znane i kochane dzieło tego kompozytora, na które składają się piękna muzyka, świetny scenariusz i „niewyczerpane zasoby teatralnego humoru”, jak pisze Piotr Kamiński w książce Tysiąc i jedna opera.
Rossini skomponował tę operę mając niespełna 24 lata w zaledwie trzy tygodnie. Libretto napisał dla niego Cesare Sterbini, czerpiąc inspirację z komedii Pierre’a Beaumarchais’go o tym samym tytule. Dzieło rozsławiły piękne arie, m.in. przeznaczona na mezzosopran koloraturowy cavatina Rozyny, jeden z popisowych utworów Marii Callas czy finałowa partia Almavivy. O wielkiej popularności dzieła zaświadcza stała obecność w repertuarach koncertowych oraz szeroka eksploracja w przestrzeni popkultury – fragmenty opery zostały wykorzystane jako oprawa kultowych produkcji filmowych wytwórni Warner Bros.
Realizacja Jerzego Stuhra podkreśla teatralność opowieści. Jak mówi reżyser: „Cytuję rzeczywistość poprzez teatr, poprzez fikcję. Wtedy droga do gry z konwencją jest otwarta”. Spektakl cechuje także wyważenie środków, które mają służyć klarowności i zrozumiałości przekazu. „Wyrywam tę operę z epoki. Nie interesowała mnie inscenizacja osadzona w czasach Rossiniego ani też uwspółcześnienie. (…) Moją intencją było zawieszenie interpretacji gdzieś pomiędzy” – Jerzy Stuhr.
Premiera spektaklu w Operze Krakowskiej w reżyserii Jerzego Stuhra odbyła się w 2019 roku i zakończyła wielkim sukcesem. Krytycy dostrzegli w niej sceniczną prawdę, wysokiej klasy żart, umiejętną zabawę z konwencją. Jak podaje Jacek Marczyński: „Na krakowskiej scenie realizm łączy się z inteligentnie podanym absurdem, zabytkowa architektura Sewilli z nowoczesnym zakładem fryzjerskimi tytułowego cyrulika. Współczesne stroje są swoistą zabawą z konwencjami mody, stanowiąc dowód plastycznego smaku”.
Wśród realizatorów znalazły się ważne nazwiska ze świata mody i teatru. Kostiumy do spektaklu przygotowała Joanna Klimas, znana i ceniona projektantka mody, tworząca dla takich reżyserów, jak m.in. Mariusz Treliński czy Tomasz Konina. Za reżyserię światła odpowiadała Katarzyna Łuszczyk, stała asystentka Krzysztofa Warlikowskiego.
Realizatorzy:
Reżyseria: Jerzy Stuhr
Kierownictwo muzyczne: Tomasz Tokarczyk
Scenografia: Natalia Kitamikado
Kostiumy: Joanna Klimas
Projekty fryzur: Jaga Hupało
Przygotowanie chóru: Jacek Mentel
Ruch sceniczny: Katarzyna Aleksander-Kmieć
Reżyseria światła: Katarzyna Łuszczyk
